Scheibe SF-28 Tandem Falke

[Gaui]

Ég byrjaði að fljúga flugmódelum sumarið 1978 og þá var bara flogið á Sandskeiði, fyrir ofan Reykjavík. Þar sá ég rauða og hvíta mótorsviflugu, sem virtist ekki hafa mikið vélarafl: Scheibe SF-28 Tandem Falke.

Það virtust ekki vera margir sem flugu henni. Mér sýndist Hörður Hjálmarsson fljúga henni mest, góðlegur maður, sem var alltaf tilbúinn að segja til, hafði smíðað flugmódel áður, en var mest í sviffluginu á þessum tíma. Hann virtist líka búa á Sandskeiði – var kominn langt á undan öllum öðrum og fór síðastur. Það kom líka í ljós að hann átti það til að koma sér fyrir á milli þúfna og sofa úti ef veður var gott.

TF-SAA Sandskeiði.jpg (118.42 KiB) Skoðað 8935 sinnum

Mér fannst Tandem Falke alltaf þetta spennandi flugvél, en vissi ekki að til væri teikning af módeli af henni fyrr en ég sá að Cliff Charlesworth, frumkvöðull í hönnun og smíði svifflugumódela hafði teiknað eina slíka. Ég pantaði teikninguna hans frá Scale Soaring UK og síðan bókina hans, Scale Model Gliders frá Sarik Hobbies. Þar fékk ég líka glerið ofan á flugmannsklefann og vélarhlífina. Nú er ekki aftur snúið.

Ég byrjaði á því að efna niður í módelið (mér finnst það líka gaman) og hér eru öll rifin og eitthvað af balsa og listum komið.

20201003_125315.jpg (132.77 KiB) Skoðað 8935 sinnum

Ég segi betur frá því hvers konar flugvél þetta er, hvað módelið er stór o.s.frv. í næstu póstum og síðan fáið þið að fylgjast með því þegar ég set þetta módel saman.

gaui8

[Steinþór]

Vá! Mig hefur lengi langað Storan motorglider Topmodel rc er með Arf motorglider mjög flottan hann er ekki af falke ættinni .en það verður gaman að sjá Tandem falke verða til á smíða orðinu hjá. Þér . Kv Steini litli málari

[Sverrir]

Maður er búinn að bíða spenntur eftir að sjá þessa fæðast!

[Gaui]

Í upphafi:
Egon Scheibe hafði smíðað svifflugur í yfir 40 ár þegar hann hannaði og framleiddi SF-28A tveggja sæta tandem (einn fyrir aftan annan – ekki til gott orð á íslensku) mótorsvifflugu og notaði hana til að taka þátt í Þýskalandskeppni í mótorsvifflugi árið 1977.
Áberandi atriði í hönnun þessarar mótorsvifflugu er staðsetning flugmannsklefans fyrir ofan vænginn, en fremri flugmaðurinn situr í línu við frambrún vængsins en aftari flugmaðurinn situr ofan á vængbitanum. Hún er hönnuð upp úr Bergfalke og Falke svifflugunum og átti að vera valkostur við SF-25C og SF-25E, þar sem flugmennirnir sitja hlið við hlið.
Skrokkurinn er samsettur úr stálrörum og klæddur með dúk með hefðbundið stél úr tré og risastóran glugga úr plasti. Hjólastellið er eitt dekk, sem ekki er inndraganlegt ásamt tveim stuðningshjólum á nælon leggjum undir miðjum væng og stýranlegu stélhjóli, sem er tengt í hliðarstýrið. Vængirnir eru með einn vængbita og eru smíðaðir úr tré og dúk. Á þeim eru síðan loftbremsur á efra yfirborði.
Mótorinn í þessari mótorflugu var 48.5 kV (65 hp) Limbach SL 1700 E: umbreyttur Volkswagen mótor sem knúði tveggja blaða spaða sem hægt var að snúa (skiptiskrúfa).
Tandem-Falke mótorflugan hafði ágæta svifeiginleika og árið 1977 setti Peter Ross Englandsmet í flugi mótorfluga á einni slíkri.

Tölulegar upplýsingar:
vænghaf 16,3 m
lengd 8,1 m
hæð 1,55 m
vængflötur 18,35 m²
vænghlutfall 14,5
vængprófíll Göttingen 533
tómaþungi 400 kg
hámarksþungi 590 kg
hámarkshraði 90 km/klst.
ofrishraði 62 km/klst.
hámarks rennigildi 27 við 95 km/klst.
lágmarks fallhraði 0,9 m/sek. við 70 km/klst.
hreyfill: Limbach SL 1700 EA1, 48,5 kW (65 hestöfl)
flugtaksbrun 180 m
flugdrægi 500 km


Tandem Falke á Íslandi:
Svifflugfélag Íslands keypti SF-28A Tandem Falke, TF-SAA, nýja til landsins vorið 1974, og var hún fyrsta mótorsvifflugan skrásett á Íslandi. Leifur Magnússon hafði í maí 1974 heimsótt danskan svifflugklúbb á Gorlöse, og farið í formleg tékkflug á SF-28A með Per Weishaupt, framkvæmdastjóra Kongelig Dansk Aeroklub. Hann flaug íslensku mótorflugunni því í fyrsta fluginu hér, 5. júlí 1974, og í kjölfar þess tékkaði út 14 félaga í SFÍ á þessa tegund.

1788800.jpg (132.18 KiB) Skoðað 8905 sinnum

Ég held að þetta sé liturinn sem var á TF-SAA þegar hún kom til landsins.

Þann 28. júní 1994 skemmdist TF-SAA nokkuð í flugtaki við Stúfholt, Rangárvöllum, en flugmaðurinn slapp ómeiddur. Í júní 2001 var hún afskráð hjá Flugmálastjórn Íslands, og seld til Bandaríkjanna, þar sem hún var endurskráð sem N14KG. Hún fórst þar 17. ágúst 2006.

TF-SAA.jpg (100.8 KiB) Skoðað 8905 sinnum

Þetta er að líkindum liturinn sem TF-SAA fékk eftir viðgerð 1994 til 1995.

Heimildir:
Scale Soaring UK, upplýsingasíða á vef: https://scalesoaring.co.uk/scheibe-sf- ... 1971-docs/
Leifur Magnússon, 2012, Renniflugur og svifflugur á Íslandi árin 1931-2011, óútgefið rit á .PDF formi, sótt á vef: https://frettavefur.net/Skjol/SvifflugurIslandi.pdf

[Gaui]

Byrjum á stélinu:

Stélflöturinn er með bogalínur bæði ofan og neðan (samhverft), og ytri rifin eru mjórri en þau innstu, þannig að það er ekki hægt að líma hann á borðinu. Maður þarf að líma stélið saman á loft. Ég merkti miðjulínuna á öll stélrifin og skar niður tvo búta af balsa fyrir hvert rif.

20201008_193933.jpg (131.33 KiB) Skoðað 8857 sinnum

Svo límdi ég balsabútana á rifin. Þetta setur öll rifin í sömu hæð og stélið ætti að verða beint og slétt:

20201008_201037.jpg (145.74 KiB) Skoðað 8857 sinnum

Og hér er fyrsta rifið komið á sinn stað, límt ofan á og í gegnum teikninguna niður á borðið (þetta er ljósrit: ég skemmi ekki teikningar ef ég kemst hjá því). Gullna stykkið fyrir aftan er stálbiti sem ég nota þarna til að fá öll rifin í línu.

20201008_201640.jpg (110.19 KiB) Skoðað 8857 sinnum

Öll rifin komin á sína staði ásamt frambrún og afturbitum.

20201008_212744.jpg (146.03 KiB) Skoðað 8857 sinnum

Og hér er stélendinn kominn á.

20201010_131259.jpg (140.68 KiB) Skoðað 8857 sinnum

Nú má fara að huga að klæðningunni. Hún er úr 0,4mm krossviði. Ég skar bæði efra og neðra skinn út í einu til að fá bæði eins.

20201010_135448.jpg (130.51 KiB) Skoðað 8857 sinnum

Og svo er bara að sletta trélími á allt sem snertir skinnið, setja farg þar sem það kemst á og síðan klemmur allan hringinn. Ég þurfti að ræna klemmum um allan Slipp til að hafa nóg. MAÐUR Á ALDREI NÓG AF KLEMMUM!

20201010_144500.jpg (146.68 KiB) Skoðað 8857 sinnum

[Gaui]

Þá má saga fæturna undan stélfletinum. Það er gert með góðri bakkasög.

20201015_200143.jpg (128.31 KiB) Skoðað 8760 sinnum

Hér er búið að hreinsa allt í burtu sem á ekki að vera, pússa niður allar brúnir og bæta nokkrum innviðum við = balsakubbur við frambrún þar sem festipinnar eiga eftir að koma, fylling í miðju þar sem festiskrúfan rennur í gegnum stélflötinn; kubbar sem halda lömunum.

20201017_124644.jpg (113.14 KiB) Skoðað 8760 sinnum

Þá er hægt að líma hitt skinnið á:

20201017_130332.jpg (150.02 KiB) Skoðað 8760 sinnum

Hér er ég byrjaður á því að raða saman hæðarstýrinu. Það er gert mikið til á loft, en virðist ætla að verða nokkuð sterkt í lokin.

20201017_144204.jpg (151.99 KiB) Skoðað 8760 sinnum

[Gaui]

Stélkamburinn er smíðaður svipað og stélflöturinn. Grind úr balsa og klætt með 0,4mm krossviði:

20201022_195230.jpg (143.58 KiB) Skoðað 8668 sinnum

Inn í þetta eru svo límdir kubbar fyrir lamirnar og stöng sem stýrir kambinum niður á skrokkinn.

20201024_124019.jpg (132.34 KiB) Skoðað 8668 sinnum

Svo er hægt að setja hina hliðina á og nota margar klemmur. Þær vinna svo sannarlega fyrir kaupinu sínu núna.

20201024_125942.jpg (140.04 KiB) Skoðað 8668 sinnum

Hliðarstýrið er gert á sama hátt og hæðarstýrin. Að vísu er pósturinn á hliðarstýrinu skorinn til, bæði séð fram og aftur og til hliðar, enda mjókkar hann upp,

20201022_213253.jpg (158.67 KiB) Skoðað 8668 sinnum

Hér er grindin fyrir hliðarstýrið komin saman og bara eftir að pússa hana til og laga.

20201024_150550.jpg (127.9 KiB) Skoðað 8668 sinnum

Ég stóðst ekki mátið að leggja stélkambinn framan við hliðarstýrið til að sjá hvað þetta er í rauninni stórt.

20201024_151146.jpg (132.76 KiB) Skoðað 8668 sinnum

[Gaui]

Þetta gengur hægt og rólega. Hér eru frambrúnalistarnir límdir á stélflöt og stélkamb. Ég sagaði upp í miðjuna á frambrúnalistanum fyrir stélflötinn svo hann leggðist yfir bogann sem er fremst á honum. Þetta sést ef vel er að gáð.

20201029_200321.jpg (143.56 KiB) Skoðað 8552 sinnum

Til að forma stýrin, þá er ekkert sem virkar jafn vel og hefillinn. Ég hefla um það bil 90% af því sem þarf að fara og svo nota ég grófan sandpappír (P 80) á restina.

20201029_200524.jpg (147.52 KiB) Skoðað 8552 sinnum

Hérna er ég búinn að sameina stélkambinn og hliðarstýrið, setja lamirnar á og pússa flest það sem þarf að pússa. Nú má klæða hliðarstýrið með dúk.

20201031_135232.jpg (148.53 KiB) Skoðað 8552 sinnum

Og hérna er stélflöturinn og hæðarstýrið að mestu til. Stykkið fyrir neðan hægra hæðarstýrið er trimmið, sem skrúfast á í staðinn fyrir það sem er merkt með rauðum krossum.

20201031_144331.jpg (146.54 KiB) Skoðað 8552 sinnum

[Steinþór]

Glæsilegt hjä þér þú ert svo flottur módelsmiður kv Steini litli málari

[Gaui]

Takk Steini.
Það kemur smá meira á sunnudag. Ég var í Slippnum í gær og kláraði hæðarstýrin. Ég ætla að reyna að fara í Slippinn á laugardag og byrja að raða saman skrokknum.